Φύλλο πορείας

Συντάκτης Κατερίνα Γραμματικού

Καλούνται

Τυφεκιοφόροι, καρυοθραύστες, αμαξηλάτες… χειριστές… σκοπευτές…

Κάθε λογής πολεμιστής, αρκεί στο αίμα του να κυλά λίγο μίσος, μια μερίδα έχθρας, ένστικτα δίχως σκέψη, μπόλικη υπακοή και πειθαρχεία, λίγη αφροσύνη έστω, αλλά καθόλου αθωότητα.

Ενταύθα, Ρωσία 2022

# Μηδενισμός σε επιστράτευση, δημοκρατία εν αποστρατεία

Σε κάθε προκαλούμενο κακό μηδενιστές αποθεώνουν το θάρρος και τον ηρωισμό υπηρετώντας μια καταραμένη Ιδέα. Επιδειξίες πολεμοχαρείς μοιάζουν να ηγούνται με το ζόρι σε παιδικά παιχνίδια, όταν, βλέποντας να χάνουν, δίνουν μια κλωτσιά και χαλούν κάθε βεβαιότητα. Πλήρεις από φαντασιοπληξίες κατάκτησης και επιβολής, μοιάζουν να δηλώνουν το μισογυνισμό τους στο σύστημα που γεννά και τίκτει. Καμία τυραννία δεν ευδοκιμεί, δεν θεριεύει δίχως το κακό. Πως μπορεί, ταυτόχρονα, λαοί να μην προσβάλλονται από κατακτητές-βιαστές όσο οι σκοτωμένοι γεμίζουν χαντάκια.

Όταν κάθε σουλτάνος ρίχνει καυτό νερό στις πληγές αδημονώντας για μια νέα καταστροφή, τη νέα Σμύρνη του, όσο οι Ουκρανοί ψηλαφούν το σκοτάδι φτιάχνοντας σχήματα -καρικατούρες του εχθρού, σκέφτομαι παιδιά να ζωγραφίζουν δικές τους φαντασιώσεις. Κάτι ίσως από τα δικά τους παραμύθια, όσα πρόλαβαν να ακούσουν, τους θρύλους και τους ήρωες που γίνονταν πρότυπα στα στόματα παππούδων και γιαγιάδων.

Κι ας μην γνωρίζουν ότι έξω από το σφαλιστό παράθυρο γράφουν το δικό τους έπος, αυτά τα παιδιά θα παρασημοφορηθούν κάποτε …

 Στα σκοτάδια που θέλουν να τους κρατούν οι εξουσιαστές θα’ θελα να συνεχίζουν να ονειρεύονται.

# Οπλισμένα ανδρείκελα

Ο φαντάρος να δείχνει άραγε κάπου κάπου αποστροφή στον στόχο-εχθρό που τον προκαλεί; όταν στρέφει την καλογυαλισμένη κάννη και σκοτώνει, από καθήκον δεν λέμε, να πιστεύει αληθινά μέσα του σε Αρχηγό ή Άγιο, προκειμένου να μην καταρρεύσει;

«Ξεκινάς  εθελοντής, με ιδανικά της θυσίας και ξεπέφτεις σ’ ένα πόλεμο μισθοφόρων, με περισσότερες ακόμη ωμότητες», Σιμόν Βέιλ, 1938 (γράμμα στον Μπερνανός).

Ναι, δεν είναι απαραίτητα δική του η απόφαση να σκοτώνει, ούτε επειδή τον διάλεξαν γιατί ξέρει καλό σημάδι οφείλει να υπακούει.

 Αναρωτιέμαι, όταν κάποια στιγμή επιστρέψει, αν θα τον θαυμάζουν πιο πολύ από το να λυπούνται. Να έχει μετανιώσει η οικογένειά του για την επιλογή του τέκνου τους για το επάγγελμα που θέλησε να ακολουθήσει στις ένοπλες δυνάμεις, βλέποντας πως η εθελοντική φιλοπατρία απαιτεί καμιά φορά αναγκαστική υποταγή, αθέμιτες τρικλοποδιές προς αποφυγήν θανάτου;

«Ο καθείς πολεμάει με το σκιάχτρο που επινοεί ώστε να βρει έναν σκοπό στη ζωή του. Μια καταξίωση».       Γ. Σκαρμπαδώνης

#   Άσμα ηρωικών και πένθιμο/Ελύτης

Στο Αλβανικό μέτωπο βρέθηκε η τριανδρία του πνεύματος, μια ειρωνική συναστρία σε εύνοια:

Οδ. Ελύτης – π. Παΐσιος – Γ. Σαραντάκος. Ο τελευταίος (τυφεκιοφόρος), συγγραφέας και υποστηρικτής «της αλήθειας, ως ο μόνος τρόπος για να διαφύγουμε από την αθεράπευτη αθλιότητα της ανθρώπινης μοίρας και να νικήσουμε τον θάνατο», σε εκείνο το μέτωπο τελείωσε αρκετά νεαρός τη ζωή του. Ο πρώτος (έφεδρος ανθυπολοχαγός), τραυματίστηκε σοβαρά παρότι ο δεύτερος (ασυρματιστής) προστάτευε με θάρρος και ενόραση τους συμπολεμιστές του. Συνοδοιπόροι στο Αλβανικό μέτωπο του ’40 και στην αθλιότητα του πολέμου, θα έβλεπαν με γυμνά μάτια πως συνθλίβεται κάθε μορφή αντίστασης και το ηθικό ανάστημα μικραίνει. Ήταν μοιραίο να συμμετάσχουν στην καταγραφή της ανθρώπινης μοίρας, ή της ανθρώπινης πλάνης, σε ένα «έργο σε εξέλιξη» που τελικά δεν τελειώνει. Το δικό τους  ΌΧΙ ήταν να γενικευτεί η άρνηση που δεν ήρθε ποτέ.

Η «Αλβανιάδα» ( του Ελύτη) θα τον ακολουθεί εν ζωή και όταν έρθει το «Άξιον Εστί», ως Γένεση, Ανάγνωσμα, Προφητικό, Πάθη και Δοξαστικό, σαν μια Μεγάλη Εβδομάδα που ακολουθεί ολονών τις ζωές -χωρίς απαραίτητα να έχουμε στρατευτεί σε κανέναν πόλεμο- θα οριστεί γενικευμένα ως αυτοεκπληρούμενη προφητεία.

Μακριά κτυπούν οι καμπάνες…

  Κατερίνα Γραμματικού